Vikigimnazijalac:Operativni sistemi/Razvoj operativnih sistema i istorijat

Razvoj operativnih sistema možemo podeliti u četiri generacije:

Prva generacija računara (1945-1955)

Kompjuteri prve generacije su bili ogromnih dimenzija i veoma skupi. Njihovu osnovu su činile vakuumske cevi (do 20000 po računaru). Uglavnom su se koristili u vojne svrhe. Bili su dosta sporiji od sadašnjih računara i na njima se programiralo na mašinskom jeziku. Pojam „operativni sistem“ tada je bio nepoznat. Na njima su radili operatori.

Druga generacija računara (1955-1965)

Računari druge generacije bili su zasnovani na tranzistorima. Bili su manji i jeftiniji. Kao programski jezik korišćen je Fortran. Programeri su programe pisali na papiru,a zatim ih prenosili na bušene kartice. Vušene kartice su operatori ubacivali u računar. Operativni sistem kao zaseban pojam još uvek nije postojao. Kasnije se kao poboljšanje uvodi grupna obrada pomoću magnetne trake koja je bila brža od bušenih kartica.  Razvijen je program koji je učitavao i izvršavao magnetne trake i on se smatra pretečom operativnog sistema.

Treća generacija računara (1965- 1980)

Računari treće generacije prave se od integrisanih kola. Šezdesetih godine proizvode se računari serije System/360 koji su radili pod operativnim sistemom OS/360, koji je bio prepun grešaka.

Razvojem discipline softversko inženjerstvo uvode se nove funkcije: - Multiprogramiranje - višestruke ulazno-izlazne operacije i - podela računarskog vremena

Kod treće generacije računara posebno treba istaći pojavu dva operativna sistema: Multics I Unix.

• MULTICS (MULTIplexed Information and Computing Service) neuspela je ideja kompanija MIT, Bell Labs i General Electric da se napravi moćan računar i operativni sistem koji će biti u stanju da radi sa velikim brojem terminala.
• UNIX, uprošćena je varijanta MULTICS sistema, koja je doživela praktičnu realizaciju i ekspanziju do današnjih dana.

Četvrta generacija računara (1980-1990)

U četvrtoj generaciji računara prvi put se pojavljuju personalni računari koji su bili zasnovani na čipovima. Oni su bili dovoljno jeftini, tako da su ih mogli priuštiti u više odseka jedne firme ili univerziteta, a mogli su ih imati i pojedinci.

U prve operativne sisteme za personalne računare spadaju MS-DOS i UNIX.

Kasnije počinje munjevit razvoj operatinih sistema zbog sve većih potreba korisnika i brzine razvoja hardware-a i software-a. Microsoft je napravio Windows operativni sistem koji je najpopularniji danas i našao je širkou primenu na personalnim računarima.

Apple Computer Inc je razvio MacOS X za Machintosh računare dok je Linux ostao najprilagodljiviji operativni sistem zbog svoje open-source licence.

Mobilni operativni sistemi

Zapaženiji mobilni operativni sistemi su: Symbian, Windows Mobile, IOS, Android.

Symbian koristio se na Ericsson, Motorola i Nokia telefonima.Windows Mobile je imao uspone i padove ali se na scenu vratio 2010. sa Windows Phone sistemom i Windows 10 for mobile sistemom. IOS sistem baziran na Unix Darwin sistemu. Android sistem baziran na Linuxu i glavna konkurencija IOS sistemu.