Vikiškolarac:Evropa/Italija
Italija je država na jugu Evrope koja obuhvata Apeninsko poluostrvo i tri velika ostrva u sredozemnom moru: Siciliju, Sardiniju i Elbu. Graniči se sa Slovenijom, Austrijom, Švajcarskom i Francuskom. U Italiji se nalaze i dve male zemlje: San Marino i Vatikan. Glavni grad Italije je Rim. Pored Rima veliki gradovi su Milano (Milano), Vanecija (Venezia) i Napulj (Napoli). Italija je poznata po svojim tradicionalnim jelima, modi i sportskim automobilima. Italija pripada Evropskoj uniji i koristi evro kao valutu.
Istorija
urediLjudi žive u italiji više od 200.000 godina. Oko 800. godine pre nove ere, Italija se sastojala od nekoliko Italijanskih plemena i mnogih grčkih kolonija koje su nastale duž južnih obala Italije i Sicilije. Najpoznatija italijanska plemena su Etrurci i Latini. Rim je bio deo Lacijuma. U razdoblju od 800. godine pre nove ere do 200. godine nove ere Rimljani su osvojili čitav prostor Italije. Rimsko carstvo je vladalo velikim delom Evrope, severne Afrike i Bliskog istoka. Poslednje promene granica Italije bile su 1950-ih kada je Trst zvanično postao deo Italije. Tokom Drugog svetskog rata Italija je bila u savezu sa nacističkom Nemačkom. Italija je 1946. godine postala republika.
Geografija
urediItalija je zemlja kontrasta koja ima veliku razuđenu obalu, kao i planine. Najviša planina Italije je Mon Blan (Monte Bianco). Najveća ostrva su Sicilija (Sicilia) i Sardinija (Sardegna). Italijanska klima je pogodna za proizvodnju vina. U Italiji se nalazi mnogo aktivnih vulkana. Italija spada u zona zemljotresa. Najveći vulkan u Evropi je Etna na Siciliji. Veći deo Italije ima mediteransku klimu sa vrelim letima i blagim zimama. Osim u planinama, temperatura u Italiji retko pada ispod 0°C, a leti često prelazi preko 30°C.
Stanovništvo
urediU Italiji živi oko 60 miliona ljudi. Većina ljudi govori italijanski, ali postoje velike manjine koje govore nemački, slovenački i francuski jezik u blizini granica sa Austijom, Slovenijom i Francuskom. Ljudi u Italiji imaju jedan od najdužih životnih vekova na svetu. Milioni turista posećuju Italiju svake godine. To je 5. najpopularnija destinacija na svetu za turiste sa više od 25 miliona posetilaca svake godine. Najpopularniji gradovi za turiste su Venecija, Rim i Firenca. Među poznatim znamenitostima su Veliki kanal u Vaneciji, Kosi toranj u Pizi i Koloseum Rimu. Znamenitosti iz Rimskog carstva kao što su Pompeja, Napulj, Iskija, Kapri i Baja su veoma popularne među turistima. Čitavi gradovi Verona, Siena, Vićenca, Ferara su mesta koja su uvrštena u svetsku kulturnu baštinu.
Zanimljivosti
uredi- Italija je zemlja sa najviše poznatih modnih dizajnera.
- Italija je kolevka pronalazaka kao što su: kornet za sladoled, viola, naočare, klavir, pisaća mašina, violina, mehanički sat, violončelo...
- Tri aktivna vulkana se nalaze u Italiji, a to su Vezuv, Etnu i Stromboli.
- Venecija je izgrađena na 118 malih ostrva u laguni.
- Krivi toranj u Pizi je zvonik katedrale i u jednom momentu se toliko iskrivio da je bio zatvoren za javnost.
- U Veneciji se od 1932. godine održava najstariji filmski festival na svetu.
- Fontana di Trevi je ’’najbogatija’’ fontana na svetu. U nju turisti dnevno ubace oko 3.000 evra.
- Prosečan Italijan godišnje pojede oko 25 kilograma testenine.
- Italija ima više UNESCO zaštićenih spomenika nego bilo koja druga zemlja na svetu. Ima čak 50.
- Vinograd na hodočasnom putu od Rima do Ortone ima fontanu iz koje teče crveno vino. To vino je besplatno i dostupno svima.
- U Italiji nesrećan broj je 17, a ne 13.
- Italijanska trobojka predstavlja nadu, veru i milosrđe.
- Autor popularnog dečijeg dela ’’Pinokio’’, Karlo Kolodi je bio Italijan.