Najstariji planinski masiv na Balkanskom poluostrvu su Rodopske planine. Njih drugačije zovemo i Srpsko-makedonska masa. Planine su uglavnom građene od kristalnih škriljaca, sa mermerom i vulkanskim stenama. Ovaj prirodni dragulj pleni svojim bogatstvom i lepotom prirode.

Geografski položaj

uredi

Ove gromadne i rasedne planine u Srbiji prate tok Južne i Velike Morave, dok je najveća njihova rasprostranjenost u južnoj Bugarskoj. Rodopske planine se pružaju i u Makedoniji između Vardara i makedonsko-bugarske granice. To su planine Osogovska, Plačkovica i Orgažden. U Srbiji zapadno od Južne i Velike Morave nalaze se planine Kukavica, Vidojevica, Jastrebac, Crni vrh i Juhor. Sa istočne strane, pored Besne Kobile pružaju se i druge prirodne lepote. Neke od njih su planine Dukat, Vardenik, Čemernik i Bukovik. Planine nemaju određeni pravac pružanja a između njih su brojne kotline povezane klisurama. Ono što je zanimljivo je to da su te kotline u prošlosti bile jezera.

Nastanak

uredi

Nastale su pre više od 250 miliona godina. Njihov današnji izgled je rezultat milenijumskih procesa tektonskih pokreta i erozije. Zahvaljujući eroziji koja je oblikovala ove planine, njihov današnji izgled je karakterističan.

Najstariji masiv (pravi Rodopi), sa najvišim vrhom nalazi se na planini Rila (2925 metara) u Bugarskoj. Rila ima preko 150 ledenjačkih jezera i nacionalni park koji se prostire na 81000 hektara. Što se tiče Rodopskih planina u Srbiji, najviši vrh nalazi se na planini Besna Kobila (1922 metara). Ona je najveća planina na prostoru južne Srbije. Biljni i životinjski svet (flora i fauna) Šumska prirodna vegetacija je proređena, a najviše planinske delove pokrivaju pašnjaci. Planine su bogate rudama, a to su olovo, cink, gvožđe i hrom. Rodopske planine su bogate florom i čine je mešovite i listopadne u nižim oblastima kao što su šume bukve, hrasta i breze. Na većim nadmorskim visinama zastupljene su mešovite i četinarske šume sa jelom, smrčom i crnim borom. Ako posetimo neki od ovih lepih predela možemo naići na neku od ugroženih životinja kao što su: orao krstaš, crni lešinar, patka njorka, vidra i kuna zlatica. Jedinstvene biljne vrste koje se mogu naći samo na Rodopskim planinama su Rodopski zumbul, Rodopski slez i Rodopska šumarica.

 

Turizam

uredi

Turisti na ovim planinama mogu uživati u predivnim pejzažima, planinarenju, lobu i ribolovu. Krase ih brojne pećine, jezera i vodopadi. Ono što ih čini još lepšim su brojni manastiri i crkve. Rodopske planine su naša prirodna lepota koja privlači ljubitelje prirode. Za turiste koji žele odmor u banji pravi izbor je Ribarska Banja, koja se nalazi u podnožju planine Jastrebac. Pored banje ovu planinu krase i dva jezera. Ovaj predeo je bogat kako Grdeličkom klisurom tako i Leskovačkom, Niškom i Vranjskom kotlinom.

 

Zanimljivosti

uredi

Zanimljivosti o Rodopskim planinama su brojne. Neke od njih su vezane za Juhor planinu. Za nju kažu da je misteriozna. Do njenog vrha se lako dolazi ali je po lokalnom stanovništvu na lošem glasu. Legenda kaže da je 14 razbojnika na svojim konjima dolazilo na vrh planine da kradu tek stasale devojke. Ostaci razbojnika su kasnije nađeni uz pomoć jedne lisice. Bežeći od lovaca zavukla se u jednu jazbinu. Raskopavši jazbinu našli su ne samo njihove ostatke već i razne predmete vezane za Kelte. I da zaključimo Rodopske planine su jedan od najlepših prirodnih dragulja.