Mezenj je reka na severozapadu Rusije u Udorskom okrugu u Republici Komi i u Lešukonskom i Mezenjskom okrugu Arhangelske oblasti u Rusiji. Jedna je od najdužih reka evropskog dela Rusije. Dugačka je 966 km.
Sliv, izvor, ušće, pritoke
urediMezenj izvire pored malog naselja Butkana na nadmorskoj visini od 370m i uliva se u Mezenjski zaliv. Pripada slivu Belog mora. Svojim tokom Mezenj, od izvora do ušća, savladava nadmorsku visinu od 370 m. Sliv reke Mezenj je bogat vodnim resursima, broj pritoka Mezenja je 15.187 koje ga dopunjuju. Glavne pritoke Mezenja obuhvataju 103 reke, od kojih su 53 leve pritoke, a 50 desne pritoke. Glavne pritoke Mezenja su Bolšaja Loptjuga, Pisa, Mezenjska pižma, Sula, Kima, Vaška, Pjoza, Kimža.
Biljni i životinjski svet reke (flora i fauna)
urediU reci Mezenj živi čak trideset i jedna različta vrsta ribe iz četrnaest porodica. U basenu reke Mezenj prisutno je oko hiljadu i trista različitih vrsta biljaka i više od četristo vrsta životinja, neke od njih su artička lisica, vuk i veverice. Takođe u dolini reke Mezenj postoje prelepi pejzaži sa bogatim biljnim i životinjskim svetom, sve okolne šume bogate su pečurkama i šumskim voćem. Zaštićene su sledeće vrste ptica: labud, soko, guska i orao, suri orao i orao belorepan.
Gradovi, značajni objekti na reci
urediNa reci postoji mnoštvo naselja, a najvažnija su Usogorsk, Kamenka i grad Mezenj sa pristaništem i oko tri hiljade i petsto stanovnika, koji se nalazi na 35 km od ušća reke. U tom gradu se vrši izvoz drva, kože, ribe i ribljih prerađevina.
Značaj
urediMezenj je značajan kao plovna ruta do naselja na reci, po njemu plove razni trajekti, teretni brodovi, kao i manji čamci. Uticaj plime i oseke na ušću Mezenja širi se čak do 64 km uz tok reke, usled čega nivo vode može da se podigne za 6 m.
Još jedno značajno naselje je selo Kizhma pored Mezenja locirano je kao najlepše selo Rusije. Ovo je obezbedilo uslove za razvoj turizma različite vrste kao naprimer: rafting rekom i sportski ribolov.
Zanimljivosti
urediJedini most preko reke Mezenj nalazi se pored sela Usogordsg građen je od 1971. do 1974.
Na reci Mezenj i njenim pritokama postoje razvijen saobraćaj trajekta, ali ne tokom cele godine.
Mezenjski zaliv je jedan od četiri zaliva Belog mora, a to su Kandalaški zaliv, Onjega, Dbinski zaliv, kao i Mezenjski zaliv.
Mezenjska pižma, jedna od pritoka Mezenja. dužine 236 km, interesantna je po svojoj bifurkaciji, odnosno račvanju kanala. Zahvaljujući ovom fenomenu, uliva se i u Pečoru i u Mezenj, i povezuje Mezenj sa vodenim basenom Pečore.
Mezenj se smrzava krajem oktobra - sredinom novembra, i do krajem aprila - početkom maja je pod ledom.