Pera85

Skandinavsko poluostrvo, najveće poluostrvo u Evropi, nalazi se između Atlantskog okeana, Severnog mora, moreuza Skageraka i Kategata, Baltičkog mora i Severnog ledenog okeana. Morska obala je veoma razuđena, s mnogobrojnim dubokim fjordovima.

Geografski položaj

Skandinavsko poluostrvo je geografska regija u severnoj Evropi čijom celom dužinom se prostiru Skandinavske planine na teritorijama: Norveške, Švedske i dela severne Finske. Skandinavske planine formiraju granicu između Norveške i Švedske u oblasti Severnog polarnika.

Nastanak

Skandinavske planine su stare gromadne planine, nastale pre oko 400 miliona godina. U vreme nastanka bile su mnogo veće nego danas i kroz period od 300 milona godina su se izravnale i pretvorile u ravnu ploču. Daljim pomeranjima zapadna strana skandinavske ploče uzdigla se uz obale Norveške, a istočna strana prema Švedskoj ostala je niža. Nakon ovih pomeranja zapadna strana je bila mnogo viša od istočne, pa su zato posle toga sve reke tekle prema istoku.

Vrh

Najviši vrhovi Skandinavskih planina nalaze se u Norveškoj, na čelu sa planinom Galdhopigen, sa 2469 metara. Na drugom mestu nalazi se vrh Gliterting sa visinom od 2465 metara. Interesantna priča za ovu planinu je da se ranije smatralo da je Gliterting najviša planina jer su nekadašnja merenja uključivala i glečer koji je bio na vrhu planine. Deset najviših vrhova Skandinavskih planina su visoki preko 2300 metara. Na Skandinavskom poluostrvu ima više od 130 planina koje su visoke preko 2000 metara.

Biljni i životinjski svet planine (flora i fauna)

Većim delom Švedskog predela Skandinavskih planina dominiraju crnogorične šume. Zahvaljujući krečnjačkoj podlozi, u regionima Gotland i Oland postoji interesantna flora, velikog broja vrsta orhideja.

Faunu Skandinavskih planina čine: medvedi, lisice, vukovi, losovi (severni jeleni). Nekontrolisanim lovom vukovi i losovi su skoro istrebljeni. U današnje vreme lov na ove životinje je strogo ograničen i pod kontrolom države. U zimskom periodu na Skandinavskim planinama boravi samo nekoliko vrsta ptica, a tokom leta pristiže veliki broj ptica selica iz južnih krajeva.

Turizam

Glavna atrakcija Skandinavskog pejzaža su tragovi lednika iz poslednjeg ledenog doba, koji su i danas vidljivi širom regije i kao takvi privlače veliki broj turista. Turisti najviše posećuju fjordove koji su nastali nakon ledenog doba i to krstareći brodom. Glavno negativno obeležje koje utiče na razvoj turizma je kratka letnja sezona i duge i hladne zime.

Zanimljivosti

U Skandinavskim planinama postoje lednici ukupne površine oko 5000 km2 .To je samo delić ledenog pokrivača iz ledenog doba. Za vreme ledenog doba nivo mora je bio 120 metara niži od današnjeg. Voda je bila zarobljena u velikom ledenom pokrivaču pod kojim su bili severni delovi Amerike i Evroazije, uključujući i severnu Evropu. Polarna svetlost neverovatan, nezaboravan i pomalo nestvaran doživljaj, vidljiva je zimi na određenim mestima Skandinavskih planina u zavisnosti od visine, njihova boja varira od svetlo zelene do tamno crvene.