Vikiškolarac:Evropa/Austrija

Austrija se nalazi u centralnoj Evropi. Glavni grad je Beč.

Palacio Belvedere
Vilendorfska Venera
Mapa Austrije

Geografija

uredi

Austija se graniči sa  Nemačkom, Češkom, Slovačkom, Madjarskom, Slovenijom, Švajcarskom i Lihtenštajnom. Na zapadu nema izlaz na more. Austrija se proteže na 83.855km2. U Austriji živi 8,917 miliona stanovnika. Na istočnoj granici prema Češkoj, nalaze se obronci Karpata. Nizije se nalaze istočno uzduž Dunava. Najniža tačka u Austriji je Hedvighof, a najviši vrh je Grosflokner, on je takodje i najviši planinski vrh  (3.798m ) u Austriji. Osim njega Austrija ima preko 900 vrhova sa visinom većom od 3.000m. Neki od njih su:

  • Similaun 3.607m
  • Rainerhorn 3.560m
  • Wildspitze 3.774m

Najveća reka je Dunav, najveći deo Austrije pripada Dunavskom slivu, ostale veće reke su: Leh, Salazh, Ens, Dije... Klima je umerena, sa hladnim zimama i svežim letima. Najveći gradovi su: Beč, Salcburg, Insbruk, Grac i Linc.

Istorija

uredi

Austriju su osvajali: Rimljani, Huni, Lombardi, Ostrogoti, Bavari i Francuzi. Austrija je bila pod vlašću Babenberga od 10. do 13. veka, kada su ih nasledili Habzburgovci. Habzburg je vladala Austrijom do 20. veka. Nakon ukidanja Svetog rimskog carstva, Austrija je 1867. godine postala deo dvojne monarhije, Austrougarske. Austrougarska se raspala kada je izgubila Prvi svetski rat. Austriju je pripojila Nemačka 1938. godine. Nakon propasta komunizma u istočnoj evropi, Austrija se politički sve više angažovala, pa je 1995. godine postala članica Evropske unije.  Vlendorfska Venera iz Starijeg kamenog doba. Nastala je oko 25.000 godina pre nove ere na području današnjeg Vilendopfa kod mesta Vahaju u donjoj Austriji. Pronadjena je 1908. godine, a danas se nalazi u muzeju Prirodno-istorijskom muzeju u Beču. Na područiju današnje Austrije keltska plemena-Kampi, Ambidraven, Boier, osnivaju kraljevstvo Nopikum. Kraljevstvo je bilo poznato po izvozu gvoždja, sve do područja današnje Italije, kao i po svojim konjima. Imali su i svoju kovnicu novca. Širenjem Rimskog carstva, kroz mirno osvajanje, pod rimskim vojskovodjama i carskim sinovima Tiberijem i Druzom 15. godine pre nove ere područje današnjen Tirola i Vorarlberga prelazi u posed rima. Rimljani osnivaju probincije Noeikim, Panonija i Retija.

Stanovništvo

uredi

Službeni jezik je nemački, koji se takodje govori u Nemačkoj. Ipak, standardni nemčki jezik u Austriji ima razlike u odnosu na varijantu koja se koristi u Nemačkoj. Samo tri etničke grupe su tradicionalne etničke manjine. To su Slovenci u Koruskoj,  Madjari i Hrvati u Burgenlandu na granici sa Madjarskom. U Koruškoj i Štajerckoj živi oko 50.000 Slovenaca. Po nekim procenama državnih vlasti u Austriji živi oko 300.000 Srba. Austrija ima i mnogo radnika-imigranata. Vise od tri četvrtine Austrijanaca su katolici. Ostale važne vere su pravoslavne, islam i protestantizam.

Znamenitosti

uredi

Belvedere je naziv za kompleks naroknih palata u Beču, podignutih za Eugena Savojskog u bečkom trećem becirku koji se isto zove Landstrase. Kompleks se nalazi jugoistočno od starog gradskog sredista. Palate Gornji Belvedere i donji Belvedere, grade jedan od najlepških baroknih ansambla na svetu. Danas se kompleks Belvedere pretvoren u muzej i galeriju Austrijska galerija Belvedere. Senbrun je palata u Beču, jedan od najvažnijih kulturnih spomenika u Austriji, a od 1960-ih takodje jedan od glavnih turističkih atrakcija u Beču.