Teodora Radic 77

OSNOVNI KONCEPTI OPERATIVNIH SISTEMA

Računarstvo se razvija velikom brzinom , ali su osnovni principi funkcionisanja zajednički za sve generacije računarskih sistema. Savremeni računari sastoje se od jednog ili više procesora, memorije, većeg broja ulazno-izlaznih uređaja, komunikacione opreme itd. Međutim, da bi ovaj hardver imao upotrebnu vrednost potreban je softver koji će ga učiniti upotrebljivim za korisnike različitih profila.

Osnovni zadaci operativnih sistema su da omoguće što efikasniju realizaciju sledećih aktivnosti:

Upravljanje procesima;
Upravljanje memorijom;
Upravljanje ulazno-izlaznim uređajima;
Upravljanje podacima;
Upravljanje mrežama;

Upravljanje procesima

Zadatak operativnog sistema je da obezbedi efikasne mehanizme za:

Kreiranje i brisanje procesa
Upravljanje procesima
Komunikacija između procesa
Sihronizacija procesa

Upravljanje memorijom

Upravljanje memorijom se odnosi na raspoređivanje procesa u okviru radne memorije. Po pokretanju i učitavanju u memoriju programi (tada već procesi), obično raspolažu sa 4 dela memorije - segmenti:

Stek segment(Stack)-sadrži lokalnu promenljivu i parametre funkcija;
Hip segment(Heap)-deo memoriju u kojoj se smeštaju podaci koji se generišu u toku izvršavanja procesa;
Segment podataka(Data)-sadrži globalne promenljive;
Kod segment(Code)-u njemu se nalaze instrukcije koje proces treba da izvrši.

Upravljanje ulazno-izlaznim uređajima

Upravljanje ulazno-izlaznim uređajima odnosi se na kontrolu i transfer podataka između uređaja i ostalih sistema. Sva komunikacija sa njima se odvija u posebnom režimu operativnog sistema za koje je odgovorno jezgro(Kernel).

Upravljanje podacima

Upravljanje podacima podrazumeva čuvanje podataka, vođenje evidencije o njima, manipulacija sa njima itd. Funkcije upravljanja podataka koje vrši Operativni sistem su:

Vođenje evidencije o svim podacima koje stoje na raspolaganju;
Utvrđivanje strategije memorisanja podataka i odobravanje pristupa tim podacima;
Upravljanje slobodnim memorijskim prostorom na sekundarnoj memoriji.

Upravljanje mrežama

Upravljanje mrežama podrazumeva umrežavanje i komunikaciju između računara.

Operativni sistemi predstavljaju staru oblast računarstva koja se razvija uporedo sa napretkom računara. Kada su osnovni zadaci OS u pitanju, najveća razlika u odnosu na prve OS je u upravljanju mrežama. Naime, računarske mreže nisu postojale u današnjem obliku u trenutku začetka prvih generacija OS tako da rad sa njima nije bio jedan od prioriteta.